На денешен ден, 11 февруари 2025 година, светот го одбележува „Меѓународниот ден на жените и девојките во науката“. Овој ден е создаден со цел да се сензибилизира јавноста за клучната улога на жените и девојките во развојот на науката, технологијата, инженерството и математиката (СТЕМ) и да се поттикне рамноправната родова застапеност во овие полиња.
Жените како носители на иновации
Историјата е сведок на многу значајни достигнувања на жени научници кои оставиле трага во науката. Од пионерката на атомската физика, Мари Кири, до современата астрофизичарка Андреа Гез, жените низ историјата ја докажуваат својата иновативност и посветеност. Сепак, и покрај овие инспиративни примери, жените и девојките сè уште се соочуваат со бариери за влез во научната заедница и напредок во кариерата.
Според најновите статистики споделени од УНЕСКО, само околу 30% од истражувачите во науката ширум светот се жени. Оваа родова нееднаквост поттикнува потреба од конкретни активности за промена на оваа состојба.
Тема за 2025 година: „Наука за одржлив свет“
Темата за одбележувањето на овој значаен ден во 2025 година е „Наука за одржлив свет“. Оваа тема ги повикува жените и девојките да се ангажираат во проекти кои користат наука за адресирање на глобални прашања како што се климатските промени, обновливите енергии и одржливото урбанистичко планирање.
Во оваа насока, улогата на жените е од суштинско значење бидејќи разновидноста на перспективите овозможува и поиновативни решенија. Инклузивноста не е само морална потреба, туку и клучен двигател за квалитативна наука која ќе има корист за целото човештво.
Што можеме да направиме?
- Поддршка на младите девојки: Системот за образование мора активно да ги мотивира девојките да учествуваат во СТЕМ предметите уште од рана возраст.
- Успешни модели: Видливоста на жените кои направиле значителни достигнувања во науката може да биде инспирација за новите генераци.
- Финансии и политики: Потребно е подобрување на политиките кои ги охрабруваат жените да останат и да напредуваат во науката, преку стипендии, грантови и поддршка за истражување.
Повик за иднината
Меѓународниот ден на жените и девојките во науката не е само ден за прослава, туку и можност за акција. Да поддржиме инклузивна научна заедница каде жените ќе бидат рамноправни партнери во изградбата на посветла и одржлива иднина.
Денес, а и секој ден, да се бориме за тоа никој да не биде оставен зад нас. За жените. За науката. За светот.
Среќен Меѓународен ден на жените и девојките во науката!