Вештачка интелигенција во медицината

Published by

on

Artificial intelligence g9843e69f8 1920

Христина Стојкоска 

Вовед

Вештачка интелигенција (ВИ) е интелигенција претставена од машини и софтвер и е гранка од компјутерската наука која развива машини и софтвер со интелигенција. Најголемите истражувања како и објавените трудови за ВИ истата ја дефинираат како проучување и дизајн на интелигентен агент, каде под интелигентен агент се подразбира систем способен за перцепирање на околината и преземање на активности кои му ги максимизираат шансите за успех. John McCarthy, човекот кој во 1956 ја измисли синтагмата, ја дефинираше како наука и инженерство за создавање на интелигентни машини. Истражувањето во делот на ВИ е од високо технички и специјализиран карактер, во основа поделен во подобласти кои често слабо меѓусебно комуницираат. Некои од подобластите се должат на културно-општествени фактори: подобластите се развиле врзувајќи се за соодветни институции или резултирале од достигнувања на поединечни истражувачи. ВИ истовремено е поделена и врз основа на техничка проблематика. Имено, некои од подобластите се фокусираат на решавање на специфичен проблем, други пак, се фокусирани на еден од можните пристапи или користење на конкретна алатка или пак насочени кон реализирање на соодветна апликација. Централниот проблем ( или целта) на ВИ истражувањето е интеграција од резонирање, знаење, планирање, учење, комуникација, перцепција како и способност за движење и манипулирање со предмети. Општата интелигенција (или чврста интелигенција) сè уште е долготрајна цел во оваа област. Тековно популарните пристапи вклучуваат статистички методи, компјутерска интелигенција и традиционален симбол ВИ ( AI). Огромен е бројот на алатките користени во ВИ , вклучувајќи видови пребарувања, математичка оптимизација, логика, методи засновани на веројатност и економика, и многу други. Овој дел од комјутерската наука се заснова на ставот дека круцијалната одлика на луѓето, интелигенцијата – разумот на хомосапиенсот – 

2

може да биде прецизно обработена, до тој степен, да може да биде симулирана од страна на некоја машина. Ова ги покрена филозофските прашања во врска со природата на умот, како и од делот на етиката, во смисла на создавање на вештачко суштетство, прашање кое датира од времето на митовите, античката филозофија и фантастика. ВИ е тема која се дискутира со огромен оптимизам но, која во исто време претрпува и неверојатни неуспеси. Денес таа стана неизоставен дел од технолошката индустрија и најкомплицираниот проблем во компјутерската наука.

Како вештачката интелигенција ја трансформира доставата на здравствени услуги?

Вештачката интелигенција (ВИ) го трансформира здравството, reshaping начинот на кој медицинските професионалци обезбедуваат нега на пациенти. Нејзините апликации се протегаат од дијагностика до персонализирани планови за лекување, служейки како клучен алат во современата медицина. ВИ има особено влијание во дијагностиката, каде што нејзините алгоритми анализираат големи количини на податоци за пациенти побрзо од човечките практичари, подобрувајќи ја и брзината и точноста на дијагнозите. На пример, ВИ може брзо да прегледа илјадници медицински досиеја и студии за сликање, откривајќи образци што вешти лекари би можеле да ги пропуштат. Оваа способност не само што го забрзува процесот на дијагностика, туку и ја подобрува прецизноста, обезбедувајќи чврста основа за ефективни одлуки за лекување. Болниците што имплементирале ВИ известуваат за користи како што се порано интервенции, што е витално за состојби како ракот, каде што раната детекција може значително да ги подобри резултатите кај пациентите. Понатаму, ВИ ја подобрува оперативната ефикасност во 

3

здравствените установи, намалувајќи ги временските чекања и поедноставувајќи ги процесите. Автоматизирањето на рутинските задачи им дозволува на здравствените работници да посветат повеќе време на нега на пациенти, со што се подобрува целокупното искуство за пациентите. Персонализацијата на плановите за лекување преку ВИ е уште еден значаен напредок.

Анализирајќи ги податоците на пациентите, ВИ помага да се прилагодат стратегиите во согласност со индивидуалните медицински историји, генетика и начини на живот – критични аспекти во области како онкологијата, каде реакциите на лекувањето може значително да се разликуваат меѓу пациентите. Ова води до поконкретни терапии што ја оптимизираат ефективноста и минимизираат несакани ефекти. ВИ исто така придонесува за намалување на трошоците за здравство со намалување на погрешните дијагнози и олеснување на подоброто управување со ресурсите преку предиктивна анализа. Сепак, интеграцијата на ВИ носи предизвици, особено во однос на приватноста на пациентите, безбедноста на податоците и етиката на одлуките на машината. Важно е одговорно да се управуваат со податоците на пациентите и да се одржи транспарентност во процесите на одлучување на ВИ. Гледајќи напред, улогата на ВИ во здравството веројатно продолжува да расте, со тековни напредоци во машинското учење и анализа на податоци, овозможувајќи уште понапредни апликации. Иднината може да вклучи предиктивно моделирање за исходите на пациентите и ВИ-поддржани виртуелни здравствени асистенции. Во резиме, ВИ ја reshaping здравствената сцена, подобрувајќи ја точноста на дијагнозата, персонализирајќи го лекувањето, подобрувајќи ги искуствата на пациентите и зголемувајќи ја оперативната ефикасност. Балансирањето на технолошката иновација со етичкото управување ќе биде клучно за максимизирање на потенцијалот на ВИ во испораката на здравството.

4

Како вештачката интелигенција ја менува медицината?

Подемот на вештачката интелигенција (ВИ) во последните години го менува светот во кој живееме навлегувајќи во сите индустрии, што неминовно води до поголеми или помали промени во поглед на работните места во секоја од нив. За користењето на генеративна вештачка интелигенција во банкарството, трговијата, транспортот, сајбербезбедност, маркетингот можеме со сигурност да кажеме дека веќе е секојдневие. Но како генеративната вештачка интелигенција ја менува медицината?

  1. Дијагностика 

Дијагностицирањето во медицината како еден од главните столбови на здравствените системи веќе практикува нов пристап во кој вештачката интелигенција и машинското учење претставуваат моќни алатки за помош.  Генеративната вештачка интелигенција помага при дијагностицирање на состојбите преку толкување на податоците и обезбедување на јасни, длабински увиди во она што е познато за пациентот. Алгоритмите за машинско учење ги анализираат медицинските податоци, помагаат во рано откривање и ги персонализираат плановите за лекување. На пример, генеративната ВИ може да се користи за испитување на стотици рендген скенови, МРИ и КТ скенови, давајќи при тоа брзи статистички прегледи на наодите, што резултира со попрецизна дијагноза заснована на податоци на вообичаени или не толку чести состојби.

  1. Откривање и развој на лекови

Генеративната вештачка интелигенција го забрзува процесот на откривање лекови 

5

со предвидување на врзувачкиот афинитет на молекулите на лекот со нивните цели. Може да генерира нови молекуларни структури кои потенцијално би можеле да бидат нови лекови.

  1. Персонализирана медицина

Со брза анализа на податоците за пациентите, генеративната вештачка интелигенција може да помогне во креирањето персонализирани планови за лекување. Го зема предвид генетскиот состав, начинот на живот и околината на поединецот да предвиди како тие ќе одговорат на одредени третмани, што ќе доведе до поефикасна и приспособена здравствена заштита.

  1. Протетика и инженерство на ткиво

Во областа на регенеративната медицина, генеративната вештачка интелигенција се користи за дизајнирање на прилагодена протетика и поддршка на напорите за инженерство на ткиво. Може да моделира сложени биолошки структури, правејќи го развојот на биокомпатибилни материјали и персонализирана протетика поизводлив.ка и инженерство на ткиво

  1. Ментално здравје

Постојат апликации на генеративната вештачка интелигенција во грижата за менталното здравје, како што е создавање виртуелни средини за терапија или генерирање персонализирани планови за лекување врз основа на податоците за пациентите. Вештачката интелигенција, исто така, може да симулира разговори за првични проценки или терапевтски интеракции.

6

  1. Едукација и обука

Преку генерирање на реални сценарија и симулации, генеративната вештачка интелигенција им обезбедува на медицинските професионалци и студентите динамична и интерактивна средина за учење. Овој практичен пристап го подобрува нивното искуство за учење и ги подготвува за ситуации од реалниот живот.

  1. Пристап до здравствена заштита

Една од важните придобивки на користењето на генеративната вештачка интелигенција во медицината е обезбедување на дијагнози во региони каде што пристапот до лекари е ограничен. Имајќи предвид дека половина од светот речиси нема никаков пристап до здравствена заштита, тест случаите веќе покажуваат многу охрабрувачки резултати, кои може да помогнат да се стави крај на нерамномерната распределба на здравствената заштита ширум светот и истата да се направи подостапна за секој човек.

  1. Поголема посветеност на пациентите

Важен сегмент од работењето на здравствените работници врз кој генеративната ВИ ќе има уште поголемо позитивно влијание, е управувањето со работното време овозможувајќи им својот работен ден многу повеќе да го посветат на пациентите и реалните нивни проблеми, наместо на бројни административни процедури како што тоа во најголем број на случаеви е денес. Од водење и ажурирање на евиденцијата на пациентите до закажување состаноци, здравствените работници се ангажираат во многу задачи кои одземаат многу време во кое генеративната вештачка интелигенција значително ќе допринесе поефикасно да се управува со административните задачи обезбедувајќи брзи решенија за резимеа на поединечни пациенти, истакнувајќи ги важните и релеватни аспектите на нивното здравје, како 

7

и генерирање извештаи за останатиот медицински персонал или за други лекари специјалисти. Автоматизирањето на многу од овие задачи веројатно ќе има ефект и на намалување на грешките кои би можеле да влијаат на квалитетот на грижата и резултатите на пациентот.

Недостатоци и предизвици

И покрај сите придобивки кои ги донесува, сепак предизвиците со кои (ќе) се соочува вештачката интелигенција (ВИ) во здравството се многубројни. Еден од главните предизвици е обезбедувањето на приватноста и безбедноста на податоците на пациентите, бидејќи ВИ системите често бараат пристап до големи количини на лични здравствени информации. Тука е и потреба од транспарентност и објаснување на одлуките што ги донесува ВИ, што може да биде тешко поради сложеноста на алгоритмите. Друг предизвик е интеграцијата на ВИ во постоечките здравствени системи, кои често се застарени и не се компатибилни со новите технологии. Покрај тоа, постои и ризикот од дијагностички грешки, кои можат да имаат сериозни последици за пациентите, поради што системите мора да се тестираат темелно и да се полнат со квалитетни и реални податоци. Понатаму, развојот на ВИ во здравството бара значителни инвестиции во истражување и развој, како и во образованието и обуката на здравствените работници за користење на овие технологии. Конечно, мора да се земат предвид и етичките дилеми поврзани со употребата на ВИ во здравството, како што се потенцијалните предрасуди во алгоритмите кои можат да влијаат на квалитетот на грижата за одредени групи на пациенти. Сите овие предизвици бараат внимателно размислување и стратегиски пристап за да се нивелираат недостатоците и да се осигура дека ВИ ќе придонесе кон подобрување на здравствената заштита.

8

Користена литература: