Данче Дончева
- Вовед
Таа напредува со невидена брзина и е една од најголемите изуми на човечкиот век која има огромно влијание врз сите аспекти од животот, а таа се нарекува вештачка интелигенција.
Денес она што е сигурно е тоа дека нејзиното влијание значително се зголемува и на многумина работните позиции им се во опасност, вклучувајќи не и нас самите.
Вештачката интелигенција наоѓа примена во најразлични сфери, за што може да се дадат многу примери.
- Дефиниција за вештачката интелигенција
Вештачка интелигенција или ВИ, претставува технологија која имитира човечко размислување, решава проблеми и донесува одлуки.
- Зошто вештачката интелигенција претставува опасност?
Стравовите секако не се неосновани, а за нив предупредуваат најголемите компании во оваа област, како на пример што е OpenAI, компанијата која го има развиено ChatGPT. Дури некои наведуваат дека ВИ може да биде опасна и искористена за нуклеарна војна и глобалните пандемии, каде би имало голем број на жртви.
Може исто така да дојде до губење на контролата, велат експертите, односно да им “избега од раце” на луѓето кои ја развиваат, од причина што не знаат колку таа може да се развие.
Најсогледлива е невработеноста поради вештачката интелигенција, која претставува и егзистенцијална закана или да биде замена за некои професии, како што веќе прави анализа и обработка на податоци.
Еден од многубројните проблеми, исто така е што вештачката интелигенција исклучува голем број на луѓе кои не комуницираат на англиски јазик, бидејќи таа претежно обучува на англиски јазик.
Голема зависност од технологијата, како што таа се развива, веќе постои прекумерна зависност од истата. Компаниите може да се решат од вработените кои се заменливи и самите тие да заштедуваат пари.
Секако, сѐ уште постојат работни позиции кои не се во опасност од вештачката интелигенција.
- Работни места кои не се во опасност од вештачката интелигенција
Според податоците за ризик, вештачката интелигенција може да замени голем процент од работата која е рутинска и автоматизирана, сепак постојат работни позиции кои не се изложени на опасност да бидат заменети од вештачката интелигенција, бидејќи бараат многу умешност, креативност, разбирање и емаптија од луѓето за решавање на проблемите.
- Медицина
Доктори, специјалисти, медицински сестри, како и терапевти и психолози се работни места за кои е потребно длабоко разбирање на луѓето и физичко потпомогнување од страна на медицинарите.
Исклучок се специјалистите по радиологија, бидејќи веќе вештачката интелигенција може да заврши добар дел во дијагностиката.
- Уметност
Иако вештачката интелигенција може да помогне во процесите на дизајнирање, креативноста и иновацијата тука доаѓаат на прво место.
Истото важи и за писателите, музичарите, актерите, уметниците…
Се создава друга слика кај нас самите кога ќе видиме реалност на дело, кога ќе ги почувствуваме изразените емоции од страна на актерите, пејачите итн.
Оригинал Генерирана од ВИ
- Образование
Педагошкиот процес, разбирањето на нивните индивидуални потреби и проблеми, како и поддршката од наставниот кадар не може да биде заменета од ВИ.
Социјалните работници кои помагаат на луѓето во тешки животни ситуации, кои си бараат емаптија и комуникација човек со човек не можат да бидат заменети од ВИ.
- Занаетчиство
Мајстори, како електричари, водоводџии, градежници, механичари, заварувачи, столари и многу други вакви професии нема да бидат уште долго време загрозени и заменети од ВИ.
- Угостителство
Подготовката на храна и создавање на уникатни деликатеси бараат вкусување на истите, бараат вештини и контакти со луѓе.
Работниците ќе треба да се прилагодат на новите технологии, но со помош на соодветни обуки, ќе се потрудат да ги минимализираат негативните ефекти од ВИ.
- Работни места кои се во опасност од вештачката интелигенција
Сега да ги спомнеме и работните позиции кои се на “стаклени нозе”.
- Месари
Индексот на ризик за замена од ВИ изнесува 78%, што значи дека роботите веќе ги имаат потребните вештини за месар.
- Модели
Оваа категорија може лесно да биде заменета со виртуелни фигури, па затоа во најбрзо време ќе се соочат со проблеми.
- Касиери
Веќе во голем број маркети во другите земји, имаат поставено самопослужни машини и системи за плаќање, па така работата на касиерите се намалува и за некоја година нема да бидат потребни, што ќе им донесе поголем профит на маркетите.
- Возачи
Како и касиерите, веќе и работата на возачите ќе се намалува, за пример да ги земеме Тесла автомобилите каде не е потребен шофер. Така и таксистите ќе бидат заменети од ВИ, со само еден кажан збор за локацијата, таа ќе не одведе на истата.
- Сметководители
Како што наведовме погоре, ВИ може да ги анализира и обработува податоците, изготвува финансиски извештаи и даночни пријави.
- Преведувачи
ВИ може да ги замени преведувачите на едноставни текстови и новинарски извештаи.
Таа веќе е навлезена и во автоматизацијата во преведувањето на поголем број филмови, серии, видеа и слично.
- Чистачи
Со развојот на роботите за чистење, како на пример што е роботот за чистење подови, работните места поврзани со физичкото чистење се во опасност од автоматизација.
Како што можеме да видиме, преостануваат и поголем број на случаи и професии кои се во опасност од ВИ отколку оние што не се.
- Добри страни на ВИ
- Достапност 24/7
ВИ не е ограничена со работни часови, па да мора до одредено време да и се обратиме. Тоа е од голема помош за корисниците.
- Обработува голема количина на податоци
Не само што обработува поголема количина податоци, туку е и побрза и попрецизна од луѓето.
- Развој во фармацијата
ВИ има огромна улога во развојот на фармацијата, односно развојот на нови лекови, дијагностицирање болести и третмани.
- Безбедност
За пример, да ги земеме системите за препознавање лица и читачи на отисок од прст, кои спречуваат криминални дела.
- Netflix, Spotify, MAX, се препораки дадени од ВИ, за подобрување на корисничкото искуство.
- Лоши страни на ВИ
Како што постојат добри страни така постојат и лоши, а тие се
- Навлегување во приватниот живот
ВИ често бара лични податоци и информации за функционирање, што може да доведе и до злоупотреба на личните податоци.
- Ризик од грешки
Иако ВИ системите се брзи и точни, не секогаш се совршени. Тие може да направат и фатални грешки со сериозни последици како во сферата на медицината, финансии и друго.
- Губење на работните места
Како што веќе наведовме погоре и кои се тие работни места, ова претставува уште една лоша страна на ВИ.
- Заклучок
Она што на сите ни е јасно е тоа дека со вештачката интелигенција, работите нема да бидат како што се биле во минатото. Ова не значи дека оди на полошо, туку луѓето ќе мора да бидат попродуктивни, покреативни, повешти за да не добиваат откази.
Како што компаниите продолжуваат да инвестираат во решенија со вештачка интелигенција, се појасно е дека успехот не зависи само од квалитетот на технологијата, туку и од начинот на кој ќе се имплементира.
Клучот е да се најде рамнотежа што ќе овозможи технолошки напредок без да биде жртвуван човекот.
Само ваквиот пристап може да обезбеди одржлив развој и здрави работни услови во оваа дигитална ера.
- Користена литература