„Влијанието на вештачката интелигенција во економијата“ – Користење на вештачката интелигенција (AI) за унапредување на родовата еднаквост во академските истражувања

Благица Танева

2 . Вовед

Вештачката интелигенција игра сè поважна улога во нашите животи и економија и веќе има влијание врз нашиот свет на многу различни начини. Таа претставува една од најреволуционерните технологии на 21 век со големо и комплексно влијание врз економијата, оваа технологија вклучува алгоритми, машинско учење, каде овозможуваат автоматизација, анализа на обемни колични податоци, оптимизација на процеси во различни индустрии. Вештачката интелигенција (ВИ) е интелигенција претставена од машини и софтвер и е гранка од компјутерската наука која развива машини и софтвер со интелигенција. Најголемите истражувања како и објавените трудови за ВИ истата ја дефинираат како проучување и дизајн на интелигентен агент, каде под интелигентен агент се подразбира систем способен за перцепирање на околината и преземање на активности кои му ги максимизираат шансите за успех. Вештачката интелегенција е поделена на неколку подобласти кои често слабо меѓусебно комуницираат. Некои од подобластите се должат на културно-општествени фактори: подобластите се развиле врзувајќи се за соодветни институции или резултирале од достигнувања на поединечни истражувачи. ВИ истовремено е поделена и врз основа на техничка проблематика. Имено, некои од подобластите се фокусираат на решавање на специфичен проблем, други пак, се фокусирани на еден од можните пристапи или користење на конкретна алатка или пак насочени кон реализирање на соодветна апликација. Централниот проблем ( или целта) на ВИ истражувањето е интеграција од резонирање, знаење, планирање, учење, комуникација, перцепција како и способност за движење и манипулирање со предмети. Вештачката интелигенција многумина ја гледаат како мотор на продуктивноста и економскиот раст. Може да ја зголеми ефикасноста со кои работите значително го подобруваат процесот на одлучување преку анализирање големи количини на податоци. Исто така, може да предизвика создавање на нови производи и услуги, пазари и индустрии, а со тоа ја зголемува побарувачката на потрошувачите и генерира нови текови на приходи. Сепак, вештачката интелигенција, исто така, може да има многу нарушувачки ефект врз економијата и општеството. Некои предупредуваат дека тоа би можело да доведе до создавање на супер фирми или центри на богатство и знаење кои би можеле да имаат штетни ефекти врз пошироката економија. Исто така, може да го зголеми јазот помеѓу развиените и земјите во развој и да ја зајакне потребата за работници. Експерти исто така предупредуваат за нејзиниот потенцијал да ја зголеми нееднаквоста, да ги намали платите и да ја намали даночната основа. Иако овие грижи остануваат валидни, не постои консензус за тоа дали и до кој степен се поврзани ризиците кои ќе се материјализираат. Тие не се дадени, а внимателно дизајнираната политика ќе може да го поттикне развој на вештачка интелигенција, истовремено држејќи ги негативните ефекти под контрола.

3. Историја на вештачката интелигенција (ВИ)

Размислувачки машини и вештачки суштества се појавуваат уште во старогрчката митологија, како што се Талос од Крит, бронзениот робот од Хефес, и Пигмалион ,и Галатеја. Суштества кои наводно ја имале човечката интелигенција постоеле во секоја од поголемите цивилизации: вдаховени слики биле обожувани во Египед и Грција, додека пак хуманоидни автомати биле измислени од страна на Yan Shi, Херојот од Александрија,и Ал-Џазари. Од 19-иот и 20-иот век вештачките суштества стануваат заедничка одлика на фикцијата како што е Франкенштајн на Мери Шели, или универзалните роботи на Росум од Карел Чапек, Pamela McCorduck објаснува дека сите тие всушност се доказ за постоење на еден древен нагон кој таа го нарекува имитирање на господ. Приказните за овие суштества како и нивните судбини ги разработуваат истите надежи, стравови, и етички прашања кои ги наметнува вештачката интелигенција. ВИ како истражувачка област била основана на конференција во кампусот во Дартмунт Колеџ во лето 1956, присутните вклучвајќи ги и John McCarthy, Marvin Minsky, Allen Newell, и Herbert Simon,станале водачи во истражувачката областа на ВИ за многу наредни декади. Тие и нивните студенти напишале програми кои за повеќето луѓе биле вистинско чудо, компјутерите решавале теоретски проблеми во алгебра, логички теореми, зборувајќи на англиски јазик. Во раните 80-ти истражувањата од ВИ биле ревитализирани преку комерцијалниот успех на експертски системи, форма на програм од ВИ која симулирала знаење и аналитички вештини на еден или повеќе експерти. До 1985 пазарот на ВИ достигнал преку билион долари во исто време проектот на петта генерација јапонски компјутери ги инспирирал Американската и Британската влада да ги обноват фондовите за академските истражувања во истата област. Во секој случај почетокот со колапс на Lisp Machine на пазарот во 1987 повторно ја фрла ВИ во период на дисрепутација, односно,во нова долготрајна зима за ВИ. Во 90-тите раниот 21 век вештачката интелигенција го достигнува нејзиниот најголем успех иако некако како зад сцената. Вештачката интелигенција се користи во логиката, генерирање на постоечки информации во комјутер, медицинска дијагностика,и многу други области.

Generative AI As A Service- An Emerging Frontier In Small Business Banking

4. Влијанието на вештачката интелигенција (ВИ) врз економијата

Вештачката интелигенција (ВИ) има се поголемо влијание врз економијата носејќи значајни промени во различни индустрии. Постојат неколку аспекти кои имаат големо влијание врз неа и тоа:

4.1. Автоматизација и продуктивност

Вештачката интелигенција овозможува автоматизација на задачи што традиционално ги извршуваа луѓе, што доведува до зголемена продуктивност. Некои компании користат алгоритми за оптимизирање на производство, логистика, и управување со ресурси, намалувајќи ги трошоците и зголемувајќи ја ефикасноста.

4.2. Влијание врз малите и средни бизниси

Малите компании можат да користат вештачка интелигенција (ВИ) за автоматизација на административните задачи, или пак оптимизација на рекламирањето и подобрувањето на односите со нивните клиенти преку паметни алатки како што се чат ботовите и сл.

4.3. Оптимизација на финансиските пазари

Во финансискиот сектор вештачката интелигенција (ВИ) анализира огромни количини на податоци за да може да предвиди трендови на пазар, исто така да автоматизира тргување со акции, да открива финансиски измами и сл. Ова доведува до подобро управување со ризиците и поефикасни инвестиции.

5. Како вештачката интелигенција ќе ја трансформира глобалната економијата?

Во едно неодамнешно истражување речиси 80% од клиентите кажуваат дека вештачката интелигенција (ВИ) ќе има трансформативен ефект врз глобалната економија, но истото истражување откри несигурности за тоа како ќе изгледа оваа трансформација. ВИ ќе ја трансформира глобалната економија, ќе влијае на речиси 40 проценти од работните места ширум светот заменувајќи некои и дополнувајќи други. Брзиот напредок на вештачката интелигенција го воодушеви светот предизвикувајќи возбуда и тревога и покрена важни прашања за нејзиното потенцијално влијание врз глобалната економија. Нето ефектот е тешко да се предвиди бидејќи вештачката интелигенција ќе се бранува низ економиите на сложени начини. Многу студии ја предвидоа веројатноста дека работните места ќе бидат заменети со вештачка интелигенција. Сепак знаеме дека во многу случаи вештачката интелигенција веројатно ќе ја надополни човечката работа. Анализата на ММФ ги доловува и двете овие сили, во напредните економии, околу 60 проценти од работните места може да бидат под влијание на вештачката интелигенција приближно половина од изложените работни места може да имаат корист од интеграцијата на вештачката интелигенција, што ја зголемува продуктивноста, за другата половина апликациите за вештачка интелигенција може да извршуваат клучни задачи што моментално ги извршуваат луѓето, што би можело да ја намали побарувачката за работна сила што ќе доведе до пониски плати и намалени вработувања. На пазарите во развој и на земјите со ниски приходи изложеноста на вештачка интелигенција се очекува да биде 40 проценти и 26 проценти. Овие наоди сугерираат дека пазарите во развој и економиите во развој се соочуваат со помалку непосредни прекини од вештачката интелигенција. Во исто време многу од овие земји немаат инфраструктура или квалификувана работна сила за да ги искористат придобивките од вештачката интелигенција, што го зголемува ризикот дека со текот на времето технологијата може да ја влоши нееднаквоста меѓу нациите. Вештачката интелигенција исто така може да влијае на нееднаквоста на приходите и богатството во земјите.

C:\Users\Acer\Desktop\AI-MD-Blog-Chart-1.png

6. Вештачката интелигенција (ВИ) и анализа од повеќе аспекти

Влијанието на вештачката интелигенција (ВИ) врз економијата може да се анализира од повеќе аспекти, вклучувајќи ја продуктивноста, пазарот на труд, финансискиот сектор, предизвици и регулативи.

6.1. ВИ и продуктивноста

Еден од најголемите економски ефекти на ВИ е зголемување на продуктивноста. Автоматизацијата на задачи што традиционално биле извршувани од луѓе овозможува побрзо и поефикасно извршување на работните процеси, ова се манифестир во оптимизацијата на производство, автоматизација на административни задачи, зголемување на конкурентноста и др.

6.2. ВИ и пазарот на труд

Влијанието на вештачката интелигенција врз пазарот на трудот е двојно односно од една страна автоматизација заменува работни места, но од друга страна создава нови професии и можности.

6.3. ВИ и финансискиот сектор

Финансиската индустрија е една од најпогодените од ВИ бидејќи технологијата овозможува автоматизирање односно тргување од берзите, откривање финансиски имами, и подобрување на банкарските услуги.

6.4. Предизвици и регулативи

И покрај сите придобивки ВИ носи и одредени предизвици како што се економската нееднаквост, заштита на податоци и приватност, регулација на ВИ системите.

C:\Users\Acer\AppData\Local\Microsoft\Windows\INetCache\Content.Word\1523985348531.jpg

7. Предвидувања за ВИ во 2025 година

Постојат неколку работи што може да ги очекуваме од вештачката интелигенција во 2025 година. Повеќе и подобри агенти за вештачка интелигенција Во 2025 година, ќе почнеме да гледаме промена од чет-ботови и генератори на слики кон „агентски“ системи кои можат да дејствуваат автономно за да ги завршат задачите, наместо едноставно да одговараат на прашања, вели футуристот за вештачка интелигенција Реј Курцвеил. Во октомври, Anthropic му даде на својот модел со вештачка интелигенција Клод способност да користи компјутери – кликнување, лизгање и пишување – но ова можеби е само почеток. Агентите ќе можат да се справат со сложени задачи како што се закажување состаноци и пишување софтвер, велат експертите. „Овие системи ќе стануваат сè пософистицирани“, вели Ахмад Ал-Дале, потпретседател на генеративната вештачка интелигенција на Мета. Хаиме Севиља, директор на непрофитната непрофитна вештачка интелигенција за прогноза на вештачката интелигенција, замислува иднина во која агентите со вештачка интелигенција ќе функционираат како виртуелни соработници, но вели дека во 2025 година агентите со вештачка интелигенција најмногу ќе се занимаваат со нивната новина. Мелани Мичел, професорка на Институтот Санта Фе, предупредува дека грешките на агентите може да имаат „големи последици“, особено ако имаат пристап до лични или финансиски информации.

C:\Users\Acer\AppData\Local\Microsoft\Windows\INetCache\Content.Word\6831c8c9-ba3d-4d16-926b-2f44c5eacb85.jpg

8. Предвидувања за вештачката интелигенција (ВИ) во 2030 година

До 2030 година вештачката интелигенција ќе биде вообичаена како електричната енергија вградена во се од нашите домови до нашите градови, постојат некои предвидувања односно примери како: слика како се будите во дом што ја прилагодува температурата, го вклучувате вашиот апарат за кафе, и го репродуцира вашиот омилен утрински подкаст за вести, сето тоа без ниту една команда. Паметните градови ќе управуваат со сообраќајот, ќе го намалат загадувањето и ќе обезбедуваат јавни услуги ефикасно. Alphabet’s Sidewalk Labs веќе ги поставува темелите за такви паметни градови покажувајќи го потенцијалот на вештачката интелигенција да го подобри урбаното живеење. Вештачката интелигенција ќе донесе нова ера на персонализирана медицина, предвидувајќи болести и прилагодувајќи ги третманите на индивидуалните потреби, замислете вештачка интелигенција да ги анализира вашите генетски податоци, начин на живот и медицинска историја за да ги препорача најдобрите здравствени интервенции, осигурувајќи дека ќе ги добиете најефективните третмани. Исто така се предвидува образование управувано од вештачка интелигенција, образованието драматично ќе се развива а вештачката интелигенција ќе обезбедува приспособени искуства за учење кои се прилагодуваат на уникатните потреби на секој ученик, се предвидуваат училници каде туторите за вештачка интелигенција им помагаат на учениците да ги совладаат предметите со сопствено темпо, обезбедувајќи повратни информации во реално време и персонализирани планови за часови. Автономен транспорт до 2030 година самоуправувачките автомобили ќе бидат вообичаени со што ќе се намалат несреќите и ќе се трансформира начинот на кој патуваме. Роботите со вештачка интелигенција ќе помагаат во различни задачи, од производство до домашни работи, подобрување на продуктивноста и безбедноста, како на пример роботи кои работат заедно со луѓето во фабриките, извршувајќи прецизни задачи со неспоредлива ефикасностРаботната сила ќе се префрли на улоги во управувањето со вештачката интелигенција, развојот и надзорот. Вештините во вештачката интелигенција, машинското учење и науката за податоци ќе бидат многу вредни.

C:\Users\Acer\AppData\Local\Microsoft\Windows\INetCache\Content.Word\images.jpg

9. Koристена литература: