Маргарита Димитријеска
1. Вовед
Една од најпопуларните употреби на технологијата во здравството лежи во потенцијалот за подобрување на целата здравствена индустрија – модернизација на начинот на работа, поедноставување на процедурите и убрзување на доставата на услуги, при што многу компании и стартапи ширум светот работат на нови решенија кои им помагаат на пациентите на најразлични начини искористувајќи разни сегменти од ИТ индустријата. Еден од нив е и Zana Technologies, стартап за разговорна вештачка интелигенција чии решенија како што се четботовите и гласовните асистенти имаат за цел да донесат иновации во секторот и да ја подобрат здравствената заштита преку користење на ML и AI технологија.
2. Основање на Zana Technology
Zana Technologies е германска компанија основана во 2018 година, специјализирана за примена на вештачка интелигенција (AI) и гласовни технологии во здравството. Компанијата развива решенија насочени кон пациентите, како дигитални придружници и анализа на глас, со цел да го подобри здравствениот систем преку иновации во AI.
Основачи се д-р Јулија Хоџа, Co-Founder & CEO и д-р Аманд Брахај Co-Founder & CTO. Тие се исто така технолошки претприемачи, иноватори и активисти со научно потекло. Зана има меѓународен тим со експертиза што опфаќа развој на технологија, истражување и развој, развој на бизнис и усогласеност со регулативата.
Zana Technologies има две локации, главната канцеларија е во Карлсруе во Германија а другата во Берлин.
На сликата е прикажана почетната страница од нивната Веб-страна.
3
2.1. Значаен бран на иновации
Според извршниот директор и ко-основач на компанијата, Јулија Хоџа, развојот на технологијата за разговорна вештачка интелигенција на овој стартап има потенцијал да го најави и следниот значаен бран на иновации во здравството.
Ова е нејзиниот одговор:
„Извонредниот развој на технологијата за разговорна вештачка интелигенција, вклучувајќи ја и во четботовите и во гласовните асистенти полека добива на сила. Разговорните апликации за вештачка интелигенција веќе го покажаа потенцијалот по различни вертикали и различни нивоа на пазарот – од една страна, тие имаат моќ да го намалат товарот на административните задачи за медицинскиот персонал и од друга страна да им овозможат подобро да комуницираат со пациентите,“ вели Хоџа.
Како поранешен постдокторски истражувач по медицинска информатика на Универзитетот Колумбија и научен соработник на Технолошкиот институт во Карлсруе, Хоџа е исто така автор на бројни научни публикации за пресекот на машинското учење и семантичките технологии, како и виш советник при албанскиот Институт за наука. Во моментот, нејзиниот стартап кој е базиран во Германија главно работи со традиционални здравствени организации како што се различни клиники и болници, а исто така на фармацевтските и медицинските компании им нуди придружни решенија за пациентите за далечинско клиничко испитување.
2.2. Главни активности
Дигитални придружници за пациенти: Zana нуди апликации кои им помагаат на пациентите во управувањето со хронични болести, обезбедувајќи поддршка и информации преку разговорни AI технологии.
Анализа на глас: Компанијата развива технологии за анализа на гласовни за
писи со цел да идентификува биомаркери поврзани со одредени здравствени состојби, овозможувајќи проактивна нега и навремено прилагодување на третманите.
4
Телемониторинг: Zana работи на решенија за далечинско следење на пациенти со респираторни заболувања, како астма и хронична опструктивна белодробна болест (COPD), користејќи анализа на глас за предвидување на симптоми како отежнато дишење.
3. Што развива Zana?
Zana Technologies развива иновативна технологија која комбинира Конверзациска AI, Гласовна AI и Вокални биомаркери за подобрување на здравствената заштита. Оваа технологија се користи за следење на пациенти, поддршка на медицински персонал и собирање на вредни здравствени податоци.
3.1. Конверзациска AI (Conversational AI)
Оваа технологија користи напредни алгоритми за природна обработка на јазикот (NLP) за интеракција со пациентите преку говор или текст.
• Како функционира?
Пациентот комуницира со виртуелен асистент преку мобилна апликација или медицински уред. Системот ги анализира прашањата и одговара со медицински точни информации. AI препознава симптоми и може да препорача медицинска акција доколку е потребно. • Примена
Дигитални асистенти за пациенти со хронични заболувања (астма, ХОББ, срцева слабост). Поддршка за лекари со автоматско генерирање на извештаи.
3.2. Гласовна AI (Voice AI)
Оваа технологија ги анализира тоналитетот, ритамот и моделите на говор за откривање на потенцијални здравствени проблеми.
• Како функционира?
AI алгоритми анализираат аудио-снимки на пациенти.
Системот ги споредува податоците со претходни снимки и открива аномалии.
Лекарите добиваат анализа во реално време за можни ризици.
• Примена:
Гласовна анализа за детекција на астма, срцева слабост, ХОББ.
Следење на пациенти преку едноставни гласовни тестови.
Оваа слика прикажува како Zana Technology користи анализа на глас за здравствени апликации. Главните чекори во процесот се:
• Собирање реални податоци
• Обработка и анализа на глас
• Чување и управување со податоците
6
3.3. Вокални биомаркери (Voice Biomarkers)
Ова е една од најиновативните технологии која овозможува дијагностика врз основа на карактеристиките на гласот.
• Како функционира?
Системот анализира промени во фреквенцијата, интонацијата и паузите во говорот. Може да открие симптоми на респираторни болести, невролошки нарушувања и ментални состојби.
Се користи за предвидување на болести и мониторинг на пациенти.
• Примена:
Детекција на Паркинсонова болест, депресија, анксиозност.
Следење на состојбата на пациенти со срцева слабост, астма, ХОББ.
4. Апликации за пациенти (“Tidda Herz”)
Последниот проект на Zana вклучува употреба на дигитални алатки за телемониторинг на пациенти со астма и хронична опструктивна белодробна болест (ХОББ). Преку ваквиот тип на соработка, Zana обезбедува придружна мобилна апликација за пациентите, користејќи ја својата комерцијална технолошка платформа Healthcare Conversational AI.
7
Придружната апликација секојдневно им помага на пациентите да ги следат симптомите и виталните знаци во комбинација со соодветни физички вежби.
• Функции
Дигитален придружник за следење на симптоми.
Потсетници за земање терапија.
Едукација за болеста преку интерактивни прашања и одговори.
Анализа на глас за детекција на здравствени проблеми.
Според д-р Јулија Хоџа, целта на проектот е да се воспостави релевантна врска помеѓу вокалните карактеристики и отежнато дишење кај пациенти со ХОББ и астма.
„ХОББ и астмата се состојби на респираторниот систем што влијаат и на човечкиот глас. Очекуваме дека преку новата технологија со вештачката интелигенција ќе можеме да најдеме вокални обрасци кои укажуваат на степенот на отежнатото дишење и можни егзацербации (акутно влошување на болеста)“, вели д-р Сами Симонс, пулмолог кој е дел од истражувањето и соработката со Zana на вакви проекти.
8
Во однос на порастот на употребата на технологијата во здравството, Хоџа верува дека новите дигитални технологии како што се вештачката интелигенција за следење на здравјето ќе имаат зголемена примена и ќе имаат сè подоминантна улога со текот на времето.
Сепак, според нејзе исто така има некои сегменти, како што е гласовните технологии (Voice Tech), кои се уште се нови и чиј потенцијал во здравството треба допрва целосно да се реализира.
5. Медицински уреди со AI технологија
Zana ги интегрира своите AI алгоритми во паметни медицински уреди за подобрување на дијагностиката и следењето на пациенти.
Како функционира?
o Уредите собираат гласовни, текстуални и физиолошки податоци (притисок, кислород во крвта, респираторни звуци итн.).
o AI анализира дали има аномалии или ризични симптоми.
o Податоците се испраќаат во облак каде што здравствените работници можат да ги анализираат.
o Во случај на итна состојба, системот испраќа аларм до медицинските експерти. Примена
o Медицински софтвер кој автоматски анализира гласовни и текстуални податоци. o Апликации за собирање на податоци од пациенти за клинички студии.
6. Видео
Едно кратко видео за Zana Technology.
9
7. Заклучок
Zana Technologies е пионер во примена на вештачка интелигенција (AI) и гласовни технологии во медицината, нудејќи иновативни решенија кои подобруваат здравствената заштита, го олеснуваат следењето на пациентите и го автоматизираат процесот на дијагностика. Компанијата нуди паметни дигитални асистенти, анализа на гласовни биомаркери, интеграција со медицински уреди и мобилни апликации за клинички студии, создавајќи потполно нов начин на интеракција меѓу пациентите и здравствените работници.
8. Референци
[1] https://zana.com/pressrelease
[2] https://it.mk/
[3] https://therecursive.com/about/
[4] https://eithealth.eu/partner/zana-technologies-gmbh/
10