-
Пристрасност во вештачката интелигенција влијанието врз родовата еднаквост и патот кон правичните алгоритми
Авторка Матеа Каралиева Вовед: Вештачката интелигенција е претставена од машини и софтвери и е гранка од компјутерската наука која развива машини и софтвер со интелигенција .Трудовите велат дека таа е дизајн на интелигентен агент односно систем спосоен за перцепирање на околината и преземање на активности кои му ги максимизираат…
-
Живот низ туѓи очи: Како виртуелната реалност ја менува перцепцијата за родовата еднаквост
Автор Анастасија Раневска 1. Вовед Во последните неколку години, виртуелната реалност (VR) се појави како една од највозбудливите технолошки иновации. Од своите почетоци како научна фантастика до денешната реалност, VR нуди неверојатни можности за трансформирање на нашите искуства и перцепции. Не само што VR се користи за забава, туку исто…
-
Вештачка интелигенција како алатка за борба против родовите стереотипи во дигиталните медиуми
Автор Ангел Трајков 1. Тема на моето истражување Во современото дигитално општество, медиумите играат клучна улога во обликувањето на нашата перцепција за светот, другите и самите себе. Секојдневно сме изложени на огромен обем дигитална содржина, од вести и реклами до видеа, твитови и објави на социјалните мрежи. Иако таа содржина…
-
AI во образованието: Можности и ризици за родова еднаквост кај младите
Автор Павел Василевски 1.Вовед Во денешното време на брза дигитална трансформација, вештачката интелигенција (AI) станува една од најмоќните технологии што ја обликуваат нашата иднина. Таа го менува начинот на кој комуницираме, работиме и учиме. Особено во образованието, AI носи нови можности — од персонализирано учење преку адаптивни платформи, до полесен…
-
Родови импликации во дизајнот на гласовни асистенти: Доминацијата на женскиот глас
Автор Петар Велевски Распространетоста на гласовните асистенти со вештачка интелигенција фундаментално ја трансформира интеракцијата човек-компјутер, при што платформите како Amazon Alexa, Apple Siri, Microsoft Cortana и Google Gemini стануваат се поприсутни во домовите, возилата и работните места ширум светот. Сепак, под овие системи лежи загрижувачка шема што ги рефлектира и …
-
Родовата нееднаквост во алгоритмите: Како машинското учење ги репродуцира општенствените предрасуди
Автор Јордан Грков Вовед Во современото дигитално општество, вештачката интелегенција (ВИ) и машинското учење играат се поголема улога во нашето секојдневие – од одлуки во банкарство, здраство и образование, до препораки на социјални мрежи и филтрирање на содржина. Иако овие технологии нудат бројни предности, тие исто така носат и ризици,…
-
Родово неутрална или родово слепа? Критичка анализа на концептот на непристрасен AI низ техничка, етичка, образовна и социолошка перспектива
Авторка Мила Георгиева Вовед Во последната деценија, вештачката интелигенција (AI) сè повеќе се користи во сектори што директно влијаат врз секојдневниот живот, како од регрутација и медицинска дијагностика, до образовни платформи и системи за правосудие. Обидувајќи се да избегнат дискриминаторни практики, развивачите на AI системите често се стремат кон…
-
Интеграција на вештачката интелигенција во образованието за ученици со посебни потреби
Авторка Мартина Деловска ВоведШто е вештачка интелигенција?∙ Вештачката интелигенција е гранка на компјутерската наука која се бави со градење на паметни машини способни за извршување задачи за кои е потребна човечката интелигенцијаЛица со попреченост∙ Попреченост или инвалидност претставува оштетување кое може да биде когнитивно, развојно, интелектуално, ментално или комбинирано. Поимот…
-
Родови предрасуди во алгоритмите: Како вештачката интелигенција може да ја репродуцира нееднаквоста?
Автор Михаил Рибароски Вовед Во последно време, вештачката интелегенција претставува дел кој е од големо значење за модерниот технолошки напредок. Компаниите се почесто праваат транзиција кон автоматизација и креирање на соодветни алгоритми за да ја подобрат ефикасноста и да направат оптимизација на ресурсите. Оваа технологија се користи во многу од…
-
Улогата на вештачката интелигенција во медицинската дијагностика
Автор Боби Галиќ Вовед Вештачката интелигенција (ВИ) е брзо развивачко поле на компјутерските науки, а има за цел да создаде машини што можат да извршуваат задачи што обично бараат човечка интелигенција. ВИ вклучува различни техники како машинско учење (Machine Learning – ML), длабоко учење (Deep Learning – DL) и…
-
Жените во СТЕМ и издавачкиот јаз: борба за еднаква застапеност
Авторка Теа Наумовска Вовед Жените сочинуваат речиси половина од кадарот во СТЕМ областите и играат значајна улога во развојот на науката, технологијата, инженерството и математиката. Сепак, и покрај нивниот значителен придонес, тие се сè уште недоволно застапени, особено на повисоките позиции во овие дисциплини. Иако бројот на жени кои…
-
Состојба на родова еднаквост во и од вештачка интелигенција (Gender in AI, Gender by AI)
Автор Андреј Салтировски Апстракт Одржливост, поим често употребен од нас и често упатен само кон животната средина. Дали само кон тоа треба да биде упатено или и кон општеството и економијата за да нивниот еднаков развој ја дефинира вистинската одржливост. Ваквиот пристап е основа на Целите за одржлив развој на…
-
Технологии за борба против дискриминација и улогата на жените во нивниот развој
Авторка Ема Ристовска Вовед Во современото општество, технологијата игра сè поголема улога, а вештачката интелигенција станува нејзин највлијателен двигател, со длабоко влијание врз економијата, општеството и секојдневниот живот. Од здравство и образование, до вработување и комуникација, AI системите сe повеќе се користат за донесување одлуки кои директно влијаат врз нас,…
-
Дигитална писменост и родови разлики: Дали образованието ги брише бариерите?
Автор Александар Чанев ВОВЕД Во современото дигитално општество, дигиталната писменост претставува еден од основните предуслови за личен, образовен и професионален развој. Со дигиталната трансформација која ги опфаќа сите аспекти од нашето секојдневие – од пристап до информации, преку образование, па сè до вработување и општествена вклученост – потребата за развиени…
-
Вештачка интелигенција како алатка за надминување на родови стереотипи
Автор Марко Стојановски Апстракт Оваа семинарска работа се фокусира на потенцијалот на вештачката интелигенција (ВИ) како алатка за надминување на родовите стереотипи во општеството. Главната теза е дека ВИ може да биде моќен медиум за разградување на општествените очекувања и претпоставки за родовите улоги преку анализа на пристрасни содржини, креирање …
-
Жени во машинско учење: Улогата на жената во ВИ. Зошто жените се значајни и прават разлика кога развиваат решенија за вештачка интелигенција?
Авторка Александра Трпчевска Вовед Вештачката интелигенција (ВИ) претставува значајна предност за компаниите кои применуваат предвидливо моделирање и автоматизација на задачи. Сепак, таа ја црпи својата „интелигенција“ од податоци создадени од луѓе, што по природа ја прави подложна на пристрасност – без оглед на тоа колку ние луѓето се стремиме…
-
Вештачка интелегенција објаснета на деца
Автор Слободан Спасовски Вовед Моето истражување е базирано врз примена на вештачка интелегенција кај роботи и нивни способности, ставови и мислења на денешни научници за ВИ како и нивната историја. Долго време се интересирав за тоа што се можат да сторат роботите, какви се нивните способности, ги пратев нивните најнови…
-
Родова нееднаквост на работните места
Автор Никола Тодороски Вовед И покрај големиот напредок постигнат и огромните напори вложени во текот на годините за промовирање и поттикнување на еднакви можности за секое лице од сите сфери на животот и различни услови за живот, родовата нееднаквост на работното место останува длабоко вкоренета и комплексна појава. Трајната природа…
-
Менталното здравје и вештачката интелигенција: алогиритам за рано препознавање на анксиозност и депресија
Авторка Тамара Синадиноска 1. ВОВЕД Што е менталното здравје? Менталното здравје ја вклучува нашата психолошка, емоционална и социјална благосостојба. Важно е во секоја фаза од животот, од детство и адолесценција до зрелост и старост. Тоа влијае на начинот на кој размислуваме, чувствуваме и делуваме кога се соочуваме со животот. Исто…
-
Родовата нееднаквост во полето на вештачката интелигенција: предизвици, последици и решенија
Авторка Мелиха Јусуфовиќ Авторката ќе се посвети на длабинска анализа на овој комплексен проблем. Тој ќе истражува зошто и како настанува овој родов јаз во AI, анализирајќи ги структурните, општествените, културните, и образовните фактори кои придонесуваат за недоволната застапеност на жените. Понатаму, тој ќе ги испитува конкретните последици од оваа…