-
Жените како дигитални асистенти: Симболика и родови улоги на дигиталните гласовни асистенти (Siri, Alexa, и др.)
Јана Аргирова ВОВЕД Во дигиталната ера, технологијата станува сѐ поприсутна во секојдневниот живот, обликувајќи го начинот на кој комуницираме, работиме и живееме. Еден од најзабележливите и најкористените производи на Вештачката интелигенција се гласовните дигитални асистенти како Siri (Apple), Alexa (Amazon), Google Assistant и други. Овие системи функционираат преку препознавање на…
-
Вештачка интелигенција како помошник на децата со посебни потреби
Анастасија Петковска Вовед Вештачката интелигенција се повеќе и повеќе ни станува помошна алатка на секој од нас. Во секојдневниот живот во последниот период многу луѓе секојдневно ја користат оваа алатка и едноставно не можат да ги извршуваат своите работни обврски без неа. Како и секоја нова технологија така и оваа…
-
Вештачка интелигенција и родовата еднаквост
Тео Ефтимов Вовед Едноставно кажано, вештачката интелигенција (ВИ) вклучува користење на компјутери за класификација, анализа и цртање предвидувања од збирки податоци, користејќи збир на правила наречени алгоритми. Алгоритмите за вештачка интелигенција се обучени да користат големи збирки на податоци за да можат да идентификуваат шеми, да прават предвидувања, да…
-
Примена на вештачка интелигенција во медицината – Вградување на бионички уреди
Александра Крстевска Апстракт Медицината низ историјата постојано се развивала, но нејзиниот напредок најчесто бил бавен и ограничен од достапните технологии. Лекувањето се засновало на искуството на лекарите и основните дијагностички алатки, со ограничени можности за интервенција кај посложени здравствени проблеми. Денес, со појавата на вештачката интелигенција, медицината станува многу понапредна.…
-
Родот и развојот на технологијата: Како претставништвото на жените влијае на иновациите во ИКТ
АндрејТасевски Во текот на последните неколку децении, информациско-комуникациските технологии (ИКТ) се трансформираа во суштински двигател на економскиот и општествениот развој. Иновациите во оваа област влијаат на секој аспект од секојдневниот живот – од здравство, образование и вработување, до комуникација, мобилност и управување со ресурси. Сепак, додека технологијата се развива со…
-
Stem образование за девојчиња во земјите во развој: бариери и решенија
Христијан Давидовски Вовед Од минатото до денес, светот станува посвесен за значењето на образованието во областа на STEM (наука, технологија, инженерство и математика) за економскиот раст, развој и иновации кои се важен елемент од нашата егзистенција. Сепак, девојчињата, особено оние од земјите кои се се уште во развој, се…
-
Какво влијание има Вештачката интелигенција врз родовата еднаквост
Симона Мирова ВОВЕД Се повеќе, вештачката интелигенција му дава облик на светот во кој живееме – нашите можности за работа, резултатите од грижата за здравјето, нашиот пристап до бенефиции и услуги. Списокот на области погодени од вештачката интелигенција е долг и расте. Ако не научиме како да го искористиме потенцијалот…
-
Родовата пристрасност во професионалната средина и нејзино елиминирање со помош на вештачката интелегенција
Вики Симонова Вовед Иако многу компании денес имаат формални политики за еднаквост, родовата нееднаквост сe уште се чувствува на секој чекор во професионалната средина. Жените честопати се соочуваат со скриени препреки – од селекција на работно место, преку напредувања, па се до различен третман во тимови и при оценување…
-
Поврзаноста меѓу родовата еднаквост и вештачката интелигенција
Магдалена Брзачка Вовед Денес живееме во свет каде дигиталната технологија е во многу брз развој и истата зазема голем напредок во секоја сфера каде што е присутна и носи промени кои се многу видливи и секојдневно корисни за човекот. Според тоа технологијата, односно вештачката интелегенција која е присутна во секое…
-
Жените во СТЕМ и родовата еднаквост
Стефани Вуксанова 1. Вовед Во денешниот свет, напредокот во науката, технологијата, инженерството и математиката (СТЕМ) претставува главен двигател за решавање на некои од најгорливите глобални предизвици – од климатски промени и транзиција кон одржлива енергија, до дигитална трансформација и подобрување на глобалното здравје. Иако жените сочинуваат речиси половина од…
-
Етничките предизвици на вештачката интелигенција во однос на родовата еднаквост
Бериван.Османова Во современиот дигитален свет, вештачката интелигенција станува се по присутна и повлијателна во многу аспекти од секојдневниот живот. Од системи за автоматско препознавање на лица и гласови, до алгоритми кои носат одлуки во здравството, образованието и вработувањето-Вештачката интелигенција има потенцијал да го подобри општеството но истовремено крие и сериозни…
-
Вештачка интелигенција во здравството – – Системската занемареност на женскиот пол
Ребека Манева Вовед Вештачката интелигенција (AI) во здравството се користи за како помош на докторите да постават побрза и поточна дијагноза. При користење на големи количини медицински податоци, AI може да препознае обрасци кои понекогаш не ги приметуваат и самите лекари. На пример, алгоритми за машинско учење денес се користат…
-
Жените во сенка и нивната борба за видливост: од француската револуција до првата светска војна
За жените никогаш толку многу не се зборувало како во деветнаесеттиот век. На вчудовиденост дури и на најлуцидните умови, тоа било сеприсутна тема: во катихизисот, правните кодекси, прирачниците за добро однесување, филозофските дела, медицинските текстови, теолошките расправи и, секако, литературата. Но иако деветанесеттиот век се смета за ера во која…
-
Родовите перспективи во историјата на уметноста: Од ренесансата до современата уметност
Илина Димитријевска 1.Вовед Историјата на уметноста традиционално се занимава с о анализа на уметничките дела во контекст на нивниот историски, културен и социјален развој. Сепак со развојот на родовите студии се поставуваат нови прашања за улогата на родот во создавањето, репрезентацијата и рецепцијата на уметноста. Долги векови доминантниот историски наратив…
-
Жената во Средновековна Македонија
Лука Јарчевски Текстот го анализира положбата, улогата и значењето на жените во средновековна Македонија, со посебен акцент на XIV век. Во Византиската империја, жените од повисоките класи обично се грижеле за домот и воспитувањето на децата, но дел од нив успеале да се издигнат над тогашните ограничувања, станувајќи истакнати политички,…
-
Како родовите стереотипи влијаат врз изборот на STEM професии
Моника Габрешанец 1.Вовед Родовата еднаквост не е само основно човеково право, туку и неопходен темел за мирен, праведен, напреден и одржлив свет.Еднаквиот пристап до образование, вработување и можности за професионален развој е клучен за создавање општество во кое сите поединци, независно од полот, можат целосно да го искористат својот потенцијал. …
-
Жените иноватори во историјата на ИТ: Од Ада Лавлејс до денес
Маја Илиевска Вовед Во светот на информатичката технологија, често се истакнуваат имиња на големи машки иноватори, но вистината е дека жените одиграле клучна, а често и недоволно препознаена улога во развојот на оваа област. Од самите почетоци на компјутерската ера, преку развојот на програмските јазици, па сè до современите дигитални…
-
Вештачката интелигенција како алатка за родова еднаквост
Димитар Балоски : Во денешно време, вештачката интелигенција станува се поактуелна во секојдневниот живот, од здравство и образование па се до работни места и социјални мрежи. Едноставно кажано, вештачката интелигенција вклучува користење на компјутери за класификација, анализа и цртање предвидувања од збирки податоци, користејќи збир на правила наречени алгоритми. Алгоритмите…
-
Познати жени математичари и нивниот придонес за поставување на темелите на современата вештачка интелигенција
Анастасија Стојчевска ВОВЕД Математиката, како еден од најзначајните области на науката, долго време беше затворена за жените. Во текот на историјата, жените немаа исти можности за образование како мажите и често беа исклучени од универзитетските институции, а исто така и од работни позици. Во периоди кога им се припишувале различни …
-
Вештачка интелигенција и општественото влијание: Како може АИ да се користи за намалување на родовата разлика во платите?
Миодраг Ќука Вештачка интелигенција како решение за намалување на родовиот јас во платите Во глобалната економија, патот кон родова еднаквост во платите меѓу мажите и жените се движи бавно, но технологијата заснована на вештачка интелигенција (АИ) може да биде клучниот фактор за затворање на родовиот јас во платите. Иако жените…